dinsdag, oktober 24, 2006

Arto Paasilinna: DE HUILENDE MOLENAAR EN DE ZELFMOORDCLUB

Inmiddels heb ik twee boeken gelezen van de Finse schijver Arto Paasilinna. "De huilende molenaar" (2001 vertaling Ned) en "de zelfmoordclub" .(2004 vertaling Ned.) Dit is mij goed bevallen zodat ik in de toekomst meer van hem wil lezen. In de huilende molenaar komt een hele grote man (Huttunen) in een dorp in het noorden van Finland wonen. Hij betrekt een oude molen en knapt deze op zodat hij weer gebruikt kan worden. Aanvankelijk zijn de dorpsbewoners in hun sas met de nieuwe bewoner maar al snel slaat de stemming in het dorp om als blijkt dat de molenaar er een vreemde gewoonte op na houdt. In tijden van neerslachtigheid huilt hij als een wolf naar de maan. Dit brengt al gauw veel onrust onder de bewoners en Huttunen wordt verstoten uit de gemeenschap. Uiteindelijk wordt er een heuse klopjacht op hem gehouden zodat hij moet vluchten. Thema in dit boek is de onverdraagzaamheid van mensen ten opzichte van elkaar en vooral in geval van afwijkend gedrag. Alles wat niet voldoet aan de norm wordt niet getolereerd. Het verhaal is met veel humor geschreven en verpakt in een soort avonturenroman. DE ZELFMOORDCLUB Dit is een verhaal over een heel droevig onderwerp namelijk zelfmoord. Toch is het boek komisch. Bij het lezen is er begrip, medeleven met de suïcidaal ingestelde personen. Zo vreemd is het toch niet dat mensen dood willen. Vind ik niet althans, heb het zelf ook gewild en alhoewel mijn levenslust de laatste jaren aanzienlijk is toegenomen, denk ik nog wel eens verlangend naar de zorgeloze staat van niet meer zijn. Maar gelukkig zijn die momenten nu meestal van korte duur en terug te voeren naar hormonale afwijkingen of heel beroerde weersomstandigheden. Het verhaal gaat als volgt. De mislukte ondernemer Olli Rellonen en kolonel Hermanni Kemppainen ontmoeten elkaar op het moment dat beiden op het punt staan zelfmoord te plegen. Ze sluiten vriendschap en plaatsen een advertentie om in contact te komen met andere zelfmoordenaars in spe want gezamenlijk zelfmoord plegen is gezelliger dan in je eentje. Onder het motto "zelfmoordenaars aller landen verenigt u" richten ze een stichting op die de belangen van zelfmoordenaars moet gaan behartigen. De reakties op de advertentie zijn overweldigend. Verheugd over zoveel gelijkgestemden besluiten de potentiële zelfmoordenaars eerst nog wat te genieten alvorens gezamenlijk het leven te beëindigen. Er wordt geld ingezameld waarvan ze een nieuwe grote luxe touringbus kopen. Deze bus brengt ze naar het uiterste noorden van Finland alwaar het plan is de bus met inzittenden vanaf een ravijn in de zee te laten storten. Zo begint een komisch en wat luguber avontuur. Uiteindelijk blijkt het leven leuker dan men dacht. Een droevig verhaal over herkenbare droevige zaken. Eenzaamheid, depressiviteit, zelfmoord, alcoholmisbruik, kortom ontwrichte mensen in een ontwrichte samenleving. Toch is dit een komisch verhaal doorspekt met droge wat zwartgallige humor. Een absurd verhaal dat erg realistisch wordt neergezet. "De zelfmoordclub is literaire slapstick op hoog niveau"